(15.6.2016) က်န္းမာေရးေဆာင္းပါး
========================
လက္ေတြ႕အသံုးခ်ေဆးနည္းတိုမ်ား (၄)
=======================
ၾကည္လြင္ျမင့္ (မုျဒာ)
ေမး-ဆရာရွင့္ အသက္ေျခာက္ႏွစ္အရြယ္ကေလးက ညတုိင္းသြားႀကိတ္ႀကိတ္ေနတာ ဘယ္လုိလုပ္ရမလဲရွင့္။
ေျဖ- ကေလးေျခဖဝါးကို ဆားပြတ္ေပးပါ။ ညအိပ္ရာဝင္ ဒူးကေနေအာက္ ေရေလာင္း ေျခေဆးေပးပါ။ ေလပြစာေတြ မစားပါေစနဲ႔။ ငွက္ေပ်ာသီးဖီးၾကမ္း မီးဖုတ္ၿပီး ႏွစ္လံုး ေန႔စဥ္ေကြၽးပါ။ သြားႀကိတ္သက္သာလာပါလိမ့္မယ္။
ေမး-အသက္တစ္ႏွစ္သားအရြယ္ ကေလး မ်က္ဝတ္ထြက္ၿပီး တစ္ခါတစ္ရံ မ်က္
ရည္ထြက္ပါတယ္။ ဘယ္လုိလုပ္ရပါမလဲ။
ေျဖ- ဆားကို ေရေႏြးနဲ႔ေဖ်ာ္ အဝတ္နဲ႔တို႔ယူ၊ ခပ္ေႏြးေႏြးဆားရည္ပါတဲ့ေရစိုအဝတ္နဲ႔ မ်က္ဝတ္ေတြကိုပြတ္ေပးပါ။ ညအိပ္ရာဝင္ခ်ိန္ ကေလးေျခဖဝါးကို ဆားပြတ္။ ေရဖတ္တိုက္ေပးပါ။ ေျခဖဝါးအခုိးပိတ္လုိ႔ မ်က္ဝတ္ထြက္တာပါ။ ကေလးေျခေထာက္မွာ ေျခအိတ္အၿမဲဝတ္ေပး မထားပါနဲ႔။
ေမး-ကင္းၿမီးေကာက္ အကိုက္ခံရရင္ ဘယ္လုိလုပ္ရမလဲဆရာ။
ေျဖ- ကင္းၿမီးေကာက္က အၿမီးမွာပါတဲ့အဆိပ္ဆူးနဲ႔ထုိးတာပါ။ ခ်က္ျခင္း ၾကက္သြန္နီဥႀကီးတစ္လံုးကိုေထာင္းၿပီး အဆိပ္သင့္တဲ့ေနရာမွာအံုၿပီး ပတ္တီးစည္းထားေပးပါ။ နာရီဝက္ေလာက္ၾကာရင္ ေျဖေပးၿပီး အနာေပါက္ဝမွာ သေဘၤာသီးအညႇာက အေစးတို႔ေပးပါ။ ေရာင္ရင္ နလင္ေက်ာ္အေခါက္ ေသြးလိမ္းပါ။ (ၾကက္သြန္နီမွာ အဆိပ္ေတြကို စုပ္ယူၿပီး မည္း
သြားတာကို လက္ေတြ႕ေတြ႕ဖူးပါတယ္။)
ေမး-ဆရာရွင့္ သမီးက သားဦးကိုယ္ဝန္ သံုးလလြယ္ထားရပါတယ္ရွင့္။ ဘာစားစား အစာမေၾက ရင္ျပည့္ၿပီး ေလအေပၚျပန္တက္ေနပါတယ္။ ေလပူအထက္လွန္ၿပီး ဝမ္းလည္းခ်ဳပ္ပါတယ္။
ေျဖ- ကိုယ္ဝန္သံုးလအတြင္းမွာ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ေနာက္လရင့္ရင္ သက္သာသြားမွာပါ။ ဆားကို နီရဲေအာင္ ဒယ္အုိးနဲ႔ေလွာ္ပါ။ ဖန္ပုလင္းနဲ႔ ေလလံုေအာင္သိမ္းထားပါ။ ေလပူထၿပီး အန္ခ်င္ရင္ ဆားေလွာ္ကို သံပရာရည္နဲ႔ေဖ်ာ္ၿပီး လ်က္ေပးပါ။ ဝမ္းခ်ဳပ္ရင္ ညအိပ္ရာဝင္ခ်ိန္မွာ မန္က်ည္းေဖ်ာ္ရည္ တစ္ဖန္ခြက္မွာ
ဆားေလွာ္မန္က်ည္းေစ့ေလာက္ ထည့္ေဖ်ာ္ၿပီးေသာက္ေပးပါ။ မန္က်ည္းမွည့္၊ ထန္းလ်က္နဲ႔ ဆားေလွာ္ေရာေတၿပီး ေဆးလံုးေလးေတြ ျပဳလုပ္ထားပါ။ ေန႔စဥ္ မန္က်ည္းေစ့ေလာက္အရြယ္ သံုးလံုးစားေပးရင္လည္း ေလပူထသက္သာၿပီး ဝမ္းမွန္ေစပါတယ္။
ေမး-ဆရာႀကီးခင္ဗ်ာ၊ ကြၽန္ေတာ့လည္ပင္းမွာ က်ီးေပါင္းတက္ေနပါတယ္။ ဓာတ္မွန္႐ိုက္စစ္ၾကည့္ေတာ့ အဆစ္သံုးနဲ႔ေလး၊ ေလးနဲ႔ငါး၊ ငါးနဲ႔ေျခာက္ အဆစ္ေတြမွာ က်ီးေပါင္းတက္ေနတယ္လုိ႔ ဆရာဝန္ကေျပာပါတယ္။ ညာလက္က်င္ေနပါတယ္။ အာ႐ံုေၾကာညပ္ေနတယ္လုိ႔ ေျပာတယ္။ ဇက္ကိုလည္း ခဲဆြဲ
ကုသေနပါတယ္။ ေခါင္းလည္း မူးပါတယ္။ မသက္သာေသးပါ။ ျမန္မာေဆးနည္း သိလုိပါတယ္။
ေျဖ- ခဲဆြဲကုသတာလည္း ေကာင္းပါတယ္။ ေရရွည္လုပ္မွ အက်ိဳးထူးပါမယ္။ ေဆးနည္းတိုနဲ႔ကုသလုိရင္ သေဘၤာရြက္ကို ေပ်ာ့ေအာင္ ေရေႏြးစိမ္ၿပီး ဇက္က်ီးေပါင္းေနရာမွာ ကပ္ေပးပါ။ ႏွစ္နာရီၾကာေအာင္ကပ္ေပးပါ။ ၿပီးရင္ မုန္ညင္းဆီကို မီးအပူေပးၿပီး ခပ္ေႏြးေႏြး ဇက္နဲ႔လက္ျပင္ကေန လက္ေမာင္းတစ္ေလွ်ာက္ လိမ္းေပးပါ။ ဆားၾကပ္ထုပ္၊ သက္ရင္းႀကီးၾကပ္ထုပ္ေတြလည္း ထုိးႏိုင္တယ္။ က်ီးေပါင္းေရာဂါကေနကာကြယ္ဖုိ႔ မနက္မ်က္ႏွာသစ္တုိင္း ေရေအးနဲ႔ ဇက္ပိုးကို ႐ိုက္ေပးပါ။ ေရွးလူႀကီးေတြ ဒီနည္းနဲ႔ ဇက္က်ီးေပါင္းမျဖစ္ၾကပါ။ ဒန္႔သလြန္သီး၊ ႐ံုးပတီသီး မ်ားမ်ားစားေပးပါ။ ေခါင္းအံုးအျမင့္ မအိပ္ပါနဲ႔။ ကုလားထုိင္၊ တန္း
လ်ားေတြမွာ ဇက္တင္အိပ္ရင္ က်ီးေပါင္းတက္ႏုိင္ပါတယ္။
ေမး-ကြၽန္ေတာ့သမီး ၁ဝ တန္းေက်ာင္းသူ ႏႈတ္ခမ္းကြဲလုိ႔ စာက်က္ရတာ အဆင္မေျပပါ။ ေဆးနည္းေလး ၫႊန္ေပးပါခင္ဗ်ား။
ေျဖ- ကြမ္းသီးျခမ္းေသြးၿပီး ႏႈတ္ခမ္းမွလိမ္းပါ။ မာလကာရြက္ျပဳတ္ၿပီး ငံုေပးပါ။ ဝမ္းခ်ဳပ္ရင္ သေဘၤာသီးမွည့္ေကြၽးပါ။ အျမန္သက္သာႏုိင္ပါတယ္။
ေမး-ကေလးအသက္ ၁ဝ ႏွစ္အရြယ္ မၾကာခဏဖ်ားပါတယ္။ ေဆးတုိက္လုိ႔ ကိုယ္ပူက်သြားၿပီး တစ္ရက္၊ ႏွစ္ရက္ၾကာရင္ ျပန္ဖ်ားပါတယ္။ ေခ်ာင္းလည္း အလြန္ဆိုးပါတယ္။ သင့္ေတာ္မယ့္ေဆးနည္းေျပာျပပါခင္ဗ်ာ။
ေျဖ- ကြမ္းရြက္သံုးရြက္၊ ခ်င္းပါးပါး ခုနစ္လႊာ၊ ထန္းလ်က္ခုနစ္ခဲကို ေရေႏြးမတ္ခြက္ တစ္လံုးနဲ႔က်ိဳ၊ ဆားေလွာ္အနည္းငယ္ထည့္ၿပီး ျဖည္းျဖည္းခ်င္းကုန္ေအာင္တုိက္ပါ။ ေခ်ာင္း အလြန္ဆုိးရင္ ဆားကို ကြမ္းရြက္ကန္ေတာ့ထုိးထုပ္ၿပီး မီးဖုတ္ပါ။ အဲဒီဆား ကြမ္းရြက္မီးဖုတ္ျပာကို လ်က္ေပးရင္ ရက္ၾကာေခ်ာင္းဆိုးေရာဂါေပ်ာက္ပါတယ္။
ေမး-ဆရာရွင့္ အသက္ ၅ဝ အရြယ္ ေသြးဆုံးတဲ့အခ်ိန္မွာ ေဝဒနာေတြ မခံစားရ ေအာင္ ဘယ္လုိေဆးမ်ိဳး စားသင့္ပါသလဲရွင့္။
ေျဖ- ေသြးဆံုးခ်ိန္မွာ အေကာင္းဆံုးက ရွားေစာင္းလက္ပပ္ပင္ရဲ႕အႏွစ္ကိုယူ၊ ဟင္းခ်ိဳခ်က္ၿပီး ေန႔စဥ္စားသံုးပါ။ အႏွစ္ကို ပ်ားရည္နဲ႔ေခါက္စားရင္လည္း ရပါတယ္။ ေဖ်ာ္ရည္လုပ္ၿပီးလဲ ေသာက္ႏိုင္ပါတယ္။
ေဆးေဖာ္စားလုိရင္ -
မီးယပ္ခ်က္ေဆး
(၁) ရွားေစာင္းလက္ပပ္အႏွစ္ ၂၅ က်ပ္သား
(၂) မန္က်ည္းမွည့္အႏွစ္ ၁၅ က်ပ္သား
(၃) ထန္းလ်က္(အမည္း) ၁၅ က်ပ္သား
(၄) ပ်ားရည္ ၁ဝ က်ပ္သား
(၅) စမုန္နက္(ေလွာ္) ၅ က်ပ္သား
(၆) ဆားေလွာ္ ၂ က်ပ္သားအထက္ပါေဆးအမည္ေတြကို အုိးမွာထည့္
မီးေႏြးေႏြးနဲ႕လက္ေကာ္ရေအာင္က်ိဳပါ။ ၿပီးရင္ အေအးခံၿပီး ဖန္ပုလင္းနဲ႔ေလလံုေအာင္ထည့္ထားပါ။ အေပၚမွာ ႏွမ္းဆီငါးက်ပ္သားနဲ႔ အုပ္ထားပါ။ မႈိမတက္ေအာင္ ေနေရာင္ျခည္ျပေပးပါ။ (တစ္ႀကိမ္ဟင္းစားဇြန္းတစ္ဇြန္း၊ မနက္
ည စားေပးပါ။) ေသြးဆံုးကိုင္ေရာဂါေဝဒနာေတြကေန သက္သာေစပါတယ္။ ရွားေစာင္း လက္ပပ္ပင္နဲ႔ မန္က်ည္းမွည့္အႏွစ္တုိ႔မွာ ဝမ္းတြင္းအပူေရာဂါမွန္သမွ် ၿငိမ္းေစပါတယ္။
ေမး-ကြၽန္ေတာ့သားေလးက ေျခာက္လပါ။ ကေလးက ဖ်ားတာကိုယ္ပူက်သြားၿပီးေနာက္ ေခါင္းက တအားပူေနပါတယ္။ ဘာလုပ္ရမွန္းမသိလို႔ပါ။ ထုိင္းႏုိင္ငံမွာ အလုပ္လုပ္ေနရတာမို႔ ေဆးခန္းျပဖို႔အခက္အခဲရိွပါတယ္။ ေဆးနည္းတိုေလး တင္ေပးေစလိုပါတယ္။
ေျဖ- ကေလးေခါင္းပူရင္ ေျခဖဝါးဆားပြတ္ေပးၿပီး ေရဖတ္နဲ႔ပြတ္ပါ။ အပူေတြ ေျခကထြက္ၿပီး ေခါင္းပူက်သြားပါမယ္။ ကြမ္းရြက္ရိွရင္ အရည္ညႇစ္ အုန္းဆီ (ဒါမွမဟုတ္) သံလြင္ဆီနဲ႔ေရာၿပီး ေခါင္းမွာလိမ္းေပးပါ။ ေခါင္းပူလြန္း
ရင္ ကေလးတက္တတ္တာမို႔ သတိထားပါ။
ေမး-မနက္အိပ္ရာထတုိင္း ဖေနာင့္တစ္ဖက္ကနာၿပီး မေထာက္ႏုိင္ပါ။ ဖေနာင့္အတက္ထြက္ေရာဂါလုိ႔ေျပာၾကပါတယ္။ ေဆးခန္းျပဖို႔ အခက္အခဲရိွလုိ႔ သက္သာမယ့္နည္းကို ၫႊန္ျပေပးေစလုိပါတယ္။
ေျဖ- သက္ရင္းႀကီးပင္ အရြက္ႏုေတြခူးၿပီး ဆံုမွာညက္ေအာင္ေထာင္းပါ။ ဖေနာင့္မွာအံုၿပီး ပတ္တီးနဲ႔စည္းပါ။ ညအိပ္ရာဝင္ခ်ိန္စည္းၿပီး မနက္အိပ္ရာထမွာေျဖရင္ အဆင္ေျပပါတယ္။ ခုနစ္ရက္ေလာက္ စည္းဖုိ႔လုိအပ္ပါတယ္။ ဖေနာင့္က်ီးေပါင္း၊ ဖေနာင့္အတက္ထြက္တာေတြ ေပ်ာက္ကင္းႏုိင္ပါတယ္။
ေမး-ဆီးခ်ိဳေပ်ာက္ေစတဲ့ ေဆးခါးပင္အေၾကာင္းသိလုိပါတယ္။ ဘယ္လုိေသာက္ရမယ္ဆုိတာကို သိလုိပါတယ္။
ေျဖ- ဆီးခ်ဳိေပ်ာက္တယ္လုိ႔မသံုးဘဲ ဆီးခ်ဳိ(ေသြးခ်ိဳ)က်ေစတဲ့ေဆးခါးပင္လုိ႔ဆိုရင္ ပိုၿပီးမွန္ပါမယ္။ ဆီးခ်ိဳေရာဂါမွာ အၿမဲေပ်ာက္ကင္းဖုိ႔ခဲယဥ္းလုိ႔ အစာကိုဆင္ျခင္ၿပီး ေဆးကို အၿမဲေသာက္ေနရမယ့္ ေရာဂါမ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ ေဆးခါး(ေခၚ) ရွမ္းေဆးခါးပင္(ေခၚ) ေဆးခါးႀကီးပင္ကို တုိင္းရင္းေဆးပညာသုေတသနဌာနက ဓာတ္ခြဲသုေတသနျပဳၿပီးျဖစ္လုိ႔ အစြမ္းထက္တဲ့ေဆးပင္ျဖစ္ပါတယ္။ ကီးမို႔စ္ေခၚ
အေရာင္က်ေဆးကို ဒီေဆးပင္တစ္မ်ိဳးတည္းနဲ႔ထုတ္လုပ္ႏုိင္တယ္လုိ႔ဆုိပါတယ္။ ဆီးခ်ိဳစစ္ၿပီး တက္ေနရင္ ေဆးခါးပင္ႏွစ္က်ပ္သားကို ေရေႏြးမတ္ခြက္တစ္လံုးနဲ႔ ဆူပြက္ေအာင္က်ိဳပါ။ အေအးခံၿပီး မနက္စာမစားမီ အၾကမ္းပန္းကန္တစ္လံုးစာနဲ႔ ညစာမစားမီ အၾကမ္းပန္းကန္တစ္လံုးစာ ေသာက္သံုးေပးရင္ ဆီးခ်ိဳ
ေရာဂါကို ထိန္းႏုိင္ေၾကာင္း လက္ေတြ႕႔ေသာက္သံုးသူေတြေျပာလုိ႔ သိရပါတယ္။ ေဆးခါးႀကီးပင္အေျခာက္ေတြကို ပရေဆးဆုိင္ေတြမွာ ဝယ္ယူရရိွႏုိင္ပါတယ္။
ေမး-ဧည့္ခံပြဲေေတြမွာ မလႊဲမေရွာင္သာလုိ႔ အရက္(ဒါမွမဟုတ္) ဝိုင္အနည္းငယ္ေသာက္ၿပီးရင္ ေခါင္းကိုက္တတ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေနာက္တစ္ေန႔ အိပ္ရာထမွာ ေခါင္းကိုက္ပါတယ္။ ဘယ္လုိကာကြယ္ရမယ္ဆုိတာကို သိလုိပါတယ္။
ေျဖ- အရက္ ဝိုင္ေသာက္မိရင္ ညအိပ္ရာမဝင္မီ ပ်ားရည္ဟင္းစားဇြန္းတစ္ဇြန္း၊ အရက္ ေသာက္မ်ားရင္ ပ်ားရည္ ဟင္းစားဇြန္းႏွစ္ဇြန္းကို ေရေႏြးနဲ႔ေဖ်ာ္ၿပီး (ေကာ္ဖီခြက္တစ္ခြက္စာ) ေသာက္ေပးရင္ အဆိပ္အေတာက္ေျပၿပီး ေခါင္းကိုက္သက္သာေစပါတယ္။ မနက္အိပ္ရာထခ်ိန္မွာ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ထပ္မံ ေသာက္လိုက္ရင္ ပိုလုိ႔ေကာင္းပါတယ္။
No comments:
Post a Comment