မွတ္သားဖြယ္ရာ ေထရဝါဒ ပိဋကတ္က်မ္းမ်ား
*************
ပိဋကတ္က်မ္းစာမ်ား၏ မူရင္းဘာသာသည္ ပါဠိဘာသာ ျဖစ္သည္။ ဗုဒၶ၏စကားေတာ္မ်ားကို ဗုဒၶ၀စန၊ ပါဠိ(ပါဠိေတာ္)၊ ပါ၀စန၊ ပရိယတၱိ၊ အာဂမ၊ သုတၱ-စေသာ အမည္အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ေခၚေ၀ၚၾကေပသည္။
ဗုဒၶစကားေတာ္မ်ား၏ ပရိယာယ္ျဖစ္ေသာ ယင္းေ၀ါဟာရမ်ားတြင္ မည္သည့္ေ၀ါဟာရကို သံုးသည္ျဖစ္ေစ ၾကားရေသာ စာေပတတ္ျမန္မာတို႔က ဗုဒၶ၏စကားေတာ္မ်ားကို ဆိုလိုေၾကာင္း ရုတ္ျခည္းသိၾကသည္သာ ျဖစ္သည္။
ဤသို႔လွ်င္ ဗုဒၶဘာသာ ျမန္မာလူမ်ိဳးတို႔၏ ႏႈတ္ဖ်ား၌ အမည္အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ထင္ရွားခဲ့ေသာ ဗုဒၶ၏ စကားေတာ္မ်ားကို ပထမသဂၤါယနာတင္စဥ္ အခါက ရွင္မဟာကႆပ အမွဴးရွိေသာ ရဟႏၲာ အရွင္ျမတ္တို႔သည္ သေဘာနီးစပ္ရာတရားတို႔ကို စုစည္း၍နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ အမ်ိဳးအစား ခြဲျခားခဲ့ၾကေပသည္။
သံဂါယနာတင္ အရွင္ျမတ္တို႔သည္ ဗုဒၶ၏စကားေတာ္မ်ားကို ၀ိမုတၱိဟူေသာ ရသအားျဖင့္ တပါး။
ဓမၼႏွင့္၀ိနယ အားျဖင့္ ႏွစ္ပါး။
ပထမ, မဇၩိမ, ပစၧိမ ဟူေသာ ဗုဒၶ၀စနအားျဖင့္ သံုးပါး။
သုတၱန္, ၀ိနည္း, အဘိဓမၼာ ဟူေသာ ပိဋကတ္အားျဖင့္ သံုးပါး။
ဒီဃ, မဇၩိမ, သံယုတၱ, အဂၤုတၱရ, ခုဒၵက ဟူေသာ နိကာယ္အားျဖင့္ ငါးပါး။
သုတၱ, ေဂယ်, ေ၀ယ်ာကရဏ, ဂါထာ, ဥဒါန, ဣတိ၀ုတၱက, ဇာတက, အဗၻဳတဓမၼ, ေ၀ဒလႅ ဟူေသာ အဂၤါအားျဖင့္ ကိုးပါး။
ဓမၼကၡႏၶာအားျဖင့္ ( ၈၄,၀၀၀ ) ဟူ၍ အမ်ိဳးအစား ခြဲျခားထားခဲ့ၾကကုန္၏။
ဤသို႔လွ်င္ သံဂါယနာတင္ အရွင္ျမတ္တို႔က ဗုဒၶ၏စကားေတာ္မ်ားကို အမ်ိဳးအစား ခြဲျခားခဲ့ၾကေသာ္လည္း ယခုအခါ အေရွ႔တိုင္း အေနာက္တိုင္းႏွင့္ ဗုဒၶစာေပကို အေလ့အလာ ျပဳၾကေသာ ကမၻာေဒသအားလံုးမွာပင္ နိကာယ္ငါးရပ္၊ ပိဋကတ္သံုးသြယ္ျဖင့္သာ ဗုဒၶစာေပကို အမ်ိဳးအစားခြဲျခား စုစည္းခဲ့ၾကေပသည္။
ဗုဒၶစာေပႏွင့္ မကင္းသူ ဗုဒၶစာေပႏွင့္ ရင္းႏွီးဆက္ဆံေနၾကရသူမ်ားသည္ ယင္းသို႔တြင္က်ယ္ေနေသာ နိကာယ္ငါးရပ္ ပိဋကတ္သံုးသြယ္ က်မ္းဖြဲ႔စည္းပံုကို သိရွိထားသင့္လွေပသည္။
ေရွးဦးစြာ နိကာယ္ငါးရပ္ျဖင့္ က်မ္းခြဲျခားဖြဲ႔စည္းပံုကို ရွင္းလင္းစြာ သိရွိႏိုင္ရန္ ေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။
နိကာယ္ငါးရပ္ ပိဋကတ္သံုးပံုက်မ္း စီစဥ္ပံုဇယား
ဒီဃနိကာယ္ ၃-က်မ္း
***************
၁။ သီလကၡႏၶ၀ဂၢ
၂။ မဟာ၀ဂၢ ( သုတၱႏၲ )
၃။ ပါထိက၀ဂၢ
မဇၩိမနိကာယ္ ၃-က်မ္း
****************
၄-၁။ မူလပဏၰာသ
၅-၂။ မဇၩိမပဏၰာသ
၆-၃။ ဥပရိပဏၰာသ
သံယုတၱနိကာယ္ ၅-က်မ္း
******************
၇-၁။ သဂါထာ၀ဂၢသံယုတ္ +
၈-၂။ နိဒါန၀ဂၢသံယုတ္
၉-၃။ ခႏၶ၀ဂၢသံယုတ္ +
၁၀-၄။ သဠာယတန၀ဂၢသံယုတ္
၁၁-၅။ မဟာ၀ဂၢသံယုတ္
အဂၤုတၱရနိကာယ္ ၁၁-က်မ္း
*******************
၁၂-၁။ ဧကဂၤုတၱရ +
၁၃-၂။ ဒုကဂၤုတၱရ +
၁၄-၃။ တိကဂၤုတၱရ +
၁၅-၄။ စတုကဂၤုတၱရ
၁၆-၅။ ပဥၥဂၤုတၱရ +
၁၇-၆။ ဆဠဂၤုတၱရ +
၁၈-၇။ သတၱဂၤုတၱရ
၁၉-၈။ အ႒ဂုၤတၱရ +
၂၀-၉။ န၀ဂၤုတၱရ +
၂၁-၁၀။ ဒသဂၤုတၱရ +
၂၂-၁၁။ ဧကာဒသဂၤုတၱရ
ခုဒၵကနိကာယ္ ၁၅-က်မ္း
***********************
၂၃-၁။ ခုဒၵကပါဌ +
၂၄-၂။ ဓမၼပဒ +
၂၅-၃။ ဥဒါန +
၂၆-၄။ ဣတိ၀ုတၱက +
၂၇-၅။ သုတၱနိပါတ
၂၈-၆။ ၀ိမာန၀တၳဳ +
၂၉-၇။ ေပတ၀တၳဳ +
၃၀-၈။ ေထရဂါထာ +
၃၁-၉။ ေထရီဂါထာ
၃၂-၁၀။ ဇာတက (ပထမတြဲ)
၃၂-၁၀။ ဇာတက (ဒုတိတြဲ)
၃၃-၁၁။ စူဠနိေဒၵသ
၃၃-၁၁။ မဟာနိေဒၵသ
၃၄-၁၂။ ပဋိသမၻိဒါမဂၢ
၃၅-၁၃။ အပဒါန (ပထမတြဲ)
၃၅-၁၃။ အပဒါန (ဒုတိယတြဲ) +
၃၆-၁၄။ ဗုဒၶ၀ံသ +
၃၇-၁၅။ စရိယာပိဋက
၀ိနည္း ၅-က်မ္း (ခုဒၵကနိကာယ္)
*************************
၃၈-၁။ ပါရာဇိက,
၃၉-၂။ ပါစိတၱိယ
၄၀-၃။ မဟာ၀ဂၢ ( ၀ိနယ )
၄၁-၄။ စူဠ၀ဂၢ
၄၂-၅။ ပရိ၀ါရ
အဘိဓမၼာ ၇-က်မ္း (ခုဒၵကနိကာယ္)
***************************
၄၃-၁။ ဓမၼသဂၤဏီ
၄၄-၂။ ၀ိဘဂၤ
၄၅-၃။ ဓာတုကထာ +
၄၆-၄။ ပုဂၢပညတၱိ
၄၇-၅။ ကထာ၀တၳဳ
၄၈-၆။ ယမက (ပ႒မတြဲ)
၄၈-၆။ ယမက (ဒုတိယတြဲ)
၄၈-၆။ ယမက (တတိယတြဲ)
၄၉-၇။ ပ႒ာန (ပ႒မတြဲ)
၄၉-၇။ ပ႒ာန (ဒုတိယတြဲ)
၄၉-၇။ ပ႒ာန (တတိယတြဲ)
၄၉-၇။ ပ႒ာန (စတုတၳတြဲ)
၄၉-၇။ ပ႒ာန (ပၪၥမတြဲ)
ဤသို႔ နိကာယ္ငါးရပ္၌ က်မ္းေပါင္း ( ၄၉ )က်မ္း ရွိသည္။ အထက္ပါ ( ၄၉ )က်မ္းမွာ စတုတၳသဂၤါယနာ တင္သည္အထိ အတည္ျပဳထားေသာ ပိဋကတ္သံုးပံု က်မ္းစာရင္းျဖစ္သည္။
ေအာက္ပါ ေလးက်မ္းမွာ ပဥၥမသံဂါယနာ ေက်ာက္ထက္အကၡရာ တင္ေသာအခါက်မွ ပါဠိေတာ္စာရင္း၀င္ ျဖစ္လာေသာက်မ္းမ်ား ျဖစ္သည္။
၅၀။ သုတၱသဂၤဟ
၅၁။ ေနတၱိ +
၅၂။ ေပဋေကာပေဒသ
၅၃။ မိလိႏၵပဥႇာ
ထို႔ေၾကာင့္ ယခုအခါ ပိဋကတ္သံုးပံု ပါဠိေတာ္ ( ၅၃ ) က်မ္းဟု သတ္မွတ္ၾကပါသည္။
ဤနိကာယ္အားျဖင့္ က်မ္းေရတြက္နည္းတြင္
ပိဋကတ္အားျဖင့္ ခြဲျခားလိုလွ်င္
ဒီဃနိကာယ္ ၃-က်မ္း
မဇၩိမနိကာယ္ ၃-က်မ္း
သံယုတၱနိကာယ္ ၃-က်မ္း
အဂၤုတၱရနိကာယ္ ၁၁-က်မ္း
ဟူေသာ ေရွးနိကာယ္ေလးရပ္ႏွင့္ ခုဒၵကနိကာယ္ ( ၁၅ ) က်မ္းသည္ သုတၱန္ ပိဋကတ္မည္၏။
ခုဒၵကနိကာယ္အ၀င္ ၀ိနည္း ၅-က်မ္းသည္ ၀ိနည္းပိဋကတ္မည္၏။
ခုဒၵကနိကာယ္အ၀င္ အဘိဓမၼာ ၇-က်မ္းသည္ အဘိဓမၼာပိဋကတ္မည္၏။ ဤသို႔ခြဲျခားႏိုင္သည္။
ဤသို႔လွ်င္ နိကာယ္ငါးရပ္ႏွင့္ ပိဋကတ္သံုးသြယ္တို႔သည္ အားလံုးစုေပါင္းလိုက္ေသာ္ တရားကိုယ္အားျဖင့္ အထူးမရွိ။ ( ၄၉ ) က်မ္း သို႔မဟုတ္-( ၅၃ ) က်မ္း အတူတူပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း အလြယ္ျဖင့္ သိရွိႏိုင္ေပသည္။
ဤ ( ၄၉ )က်မ္း တရားစုကိုပင္ ပိဋကတ္တည္းဟူေသာ ျခင္းေတာင္းထဲထည့္လွ်င္ သံုးေတာင္းရသည္။ နိကာယ္တည္းဟူေသာ ဇလားထဲထည့္လွ်င္ ငါးဇလားရသည္ ဟူေသာ သေဘာကဲ့သို႔ မွတ္ရာသည္။
ဤ ( ၄၉ )က်မ္း သို႔မဟုတ္ (၅၃)က်မ္းေသာ ပိဋကတ္စာေပႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ က်မ္းအမ်ိဳးအစား ငါးမ်ိဳးကိုလည္း သိရွိထားသင့္ေပသည္။ ၄င္းတို႔မွာ-
၁။ ပါဠိေတာ္
၂။ အ႒ကထာ
၃။ ဋီကာ
၄။ ေယာဇနာ
၅။ ဂဏၭိ က်မ္းတို႔ ျဖစ္ၾကသည္။
ထိုငါးမ်ိဳးတြင္ ပါဠိေတာ္-ဆိုသည္မွာ ဘုရားေဟာႏွင့္ ဘုရားရွင္ အသိအမွတ္ျပဳေသာ သာ၀ကေဟာ မူရင္းက်မ္းမ်ားကို ဆိုလိုသည္။
ျမန္မာျပန္
ဝိနယ ပိဋက
*******
၁။ ပါရာဇိက=ပါရာဇိကက႑=ပါရာဇိကဏ္ ပါဠိေတာ္ ျမန္မာျပန္
၂။ ပါစိတၱိယ=ပါစိတ္ ပါဠိေတာ္ ျမန္မာျပန္
၃။ မဟာဝဂၢ=ဝိနည္းမဟာဝါ ျမန္မာျပန္
၄။ စူဠဝဂၢ = စူဠဝါ ျမန္မာျပန္
၅။ ပရိဝါရ=ပရိဝါ ပါဠိေတာ္ ျမန္မာျပန္
အဘိဓမၼာ ပိဋက
************
၁။ ဓမၼသဂၤဏီ
၂။ ဝိဘဂၤ=ဝိဘင္း
၃။ ဓာတုကထာ
၄။ ပုဂၢလပညတိၱ=ပုဂၢလပညတ္
၅။ ကထာဝတၱဳ
၆။ယမက=ယမိုက္
၇။ပ႒ာန=ပ႒ာန္း ဟူေသာ ခုႏွစ္က်မ္း အနက္
၁။ ဓမၼသဂၤဏီ ပါဠိေတာ္ ျမန္မာျပန္
၂။ ဝိဘဂၤ=ဝိဘင္း ပါဠိေတာ္ ျမန္မာျပန္
၄။ ပုဂၢလပညတိၱ=ပုဂၢလပညတ္
၅။ ကထာဝတၱဳ ပါဠိေတာ္ ျမန္မာျပန္ (ပ႒မတြဲ)
၅။ ကထာဝတၱဳ ပါဠိေတာ္ ျမန္မာျပန္ (ဒုတိယတြဲ)
ျမန္မာျပန္ မ်ားကို သာ ရိုက္ႏွိပ္ၿပီးျဖစ္၏။
သုတၱႏ ၱပိဋက
***********
၁။ သီလကၡန္ပါဠိေတာ္ ျမန္မာျပန္
၂။ မဟာ၀ဂ္ပါဠိေတာ္ ျမန္မာျပန္
၃။ ပါထိက၀ဂ္ပါဠိေတာ္ ျမန္မာျပန္
၄။ မူလပဏၰာသပါဠိေတာ္ ျမန္မာျပန္
၅။ မဇၩိမပဏၰာသပါဠိေတာ္ ျမန္မာျပန္
၆။ ဥပရိပဏၰာသပါဠိေတာ္ ျမန္မာျပန္
၇။ သံယုတၱနိကာယ္ ပထမတြဲ
၈။ သံယုတၱနိကာယ္ ဒုတိယတြဲ
၉။ သံယုတၱနိကာယ္ တတိယတြဲ
၁၀။ အဂုၤတၱရနိကာယ္ အဂုၤတၱိဳရ္ပါဠိေတာ္ ျမန္မာျပန္ ပထမတြဲ
၁၁။ အဂုၤတၱရနိကာယ္ အဂုၤတၱိဳရ္ပါဠိေတာ္ ျမန္မာျပန္ ဒုတိယတြဲ
၁၂။ အဂုၤတၱရနိကာယ္ အဂုၤတၱိဳရ္ပါဠိေတာ္ ျမန္မာျပန္ တတိယတြဲ
၁၃။ ၀ိမာန၀တၳဳပါဠိေတာ္+ ေပတ၀တၳဳပါဠိေတာ္ ျမန္မာျပန္
၁၄။ ပဋိသမၻိဒါမဂ္ပါဠိေတာ္ ျမန္မာျပန္
၁၅။ ေထရာပဒါန္ပါဠိေတာ္ ျမန္မာျပန္ ပထမတြဲ
၁၆။ ေထရာပဒါန္ပါဠိေတာ္ ျမန္မာျပန္ ဒုတိယတြဲ
၁၇။ ေထရဂါထာပါဠိေတာ္ႏွင့္ ေထရီဂါထာပါဠိေတာ္ ျမန္မာျပန္
၁၈။ ေထရီေထရာဥဒါန္း
၁၉။ မိလိႏၵပဥာွပါဠိေတာ္ ျမန္မာျပန္
*******
၁။ ခုဒၵကပါဒ
၂။ ဓမၼပဒ
၃။ ဥဒါန=ဥဒါန္း
၄။ ဣတိ၀ုတၱက=ဣတိ၀ုတ္
၅။ သုတၱနိပါတ=သုတၱနိပါတ္
၆။ ၀ိမာန၀တၳဳ
၇။ ေပတ၀တၳဳ
၈။ ေထရဂါထာ
၉။ ေထရီဂါထာ
၁၀။ ဇာတက=ငါးရာငါးဆယ္ဇာတ္
၁၁။ နိေဒၵသ=မဟာနိေဒၵသ-စူဠနိေဒၵသ
၁၂။ ပဋိသမၻိဒါမဂၢ= ပဋိသမၻိဒါမဂ္
၁၃။ အပဒါန= အပဒါန္
၁၄။ ဗုဒၶ၀ံသ=ဗုဒၶဝင္
၁၅။ စရိယာပိဋက
၁၆။ မိလိႏၵပဥွာ
၁၇။ ေနတိၱ
၁၈။ ေပဋေကာပေဒသက်မ္း
No comments:
Post a Comment